اختلالات رواني در كودكان بايد هر چه زودتر شناسايي شده و با استفاده از تكنيك‌هاي درماني مخصوص كودكان، متدهاي آموزشي، تغيير سبك فرزندپروري، آگاه سازي والدين و… به كودك و خانواده او كمك كرد. اختلالات رواني كودك معمولا در روند رشد او و رفتارهايش تاثير گذاشته و اطرفيان را متوجه مشكل مي‌كند. از آنجا كه كودكان هنوز درك و شناخت كاملي نسبت به خود و احساسات‌شان ندارند، اين وظيفه والدين هست كه به سلامت فرزندشان اهميت داده و در صورت مشاهده رفتارهاي به خصوص به متخصصين كودك مراجعه كنند. براي اين منظور مي‌توانيد از خدمات مشاوره كودك استفاده نماييد.

منبع: اختلالات رواني كودكان

اختلالات رواني كودكان

بسياري از خانواده‌ها با حساسيت زياد نسبت به وضعيت جسمي، رواني و رشدي فرزندان خود برخورد مي‌كنند. آن‌ها عموماً كودك را با هم‌سن‌وسالانش به‌طور دائم مقايسه كرده و با مشاهده هر تأخير يا تفاوتي در آن‌ها، نگران مي‌شوند. اين در حالي است كه بسياري از اين مسائل ناشي از تفاوت‌هاي فردي در روند رشد افراد است. هر كودك به شيوه‌اي منحصربه‌فرد مراحل طبيعي رشد خود را طي مي‌كند؛ حال گاهي زودتر و گاهي ديرتر از ساير هم‌سالان.

اما همواره گروهي از كودكان در عبور از برخي مراحل رشدي دچار تثبيت مي‌شوند و يا به دوره‌هاي پيشين بازمي‌گردند. براي مثال، كودكي كه قبلاً با موفقيت شيوه استفاده از توالت را فراگرفته، بار ديگر به پوشك نيازمند مي‌شود. در اين شرايط، لازم است تا با مراجعه به متخصصين از سلامت رواني و فيزيكي كودك و احتمال ابتلاي وي به اختلالات رواني مطلع شد.

به‌طوركلي اختلالات دوران كودكي مي‌توانند به چندين شيوه، زمينه‌ساز بروز مشكلات رواني در دوره بزرگ‌سالي شوند كه عبارت‌اند از:

• اختلال رواني كودكي به همان شكل، در بزرگ‌سالي ادامه مي‌يابد.
• اختلال كودكي بر رشد او اثر منفي گذاشته و باعث ايجاد انواع مشكلات در دوره‌هاي بعدي، به‌صورت غيرمستقيم مي‌گردد.
• احتمال دارد مشكلات رواني كودكي به‌صورت پيش درآمدي براي اختلالات بزرگ‌سالي باشند.
• اختلال‌هاي كودكي او را در برابر رويدادهاي تنش‌زا بزرگ‌سالي آسيب‌پذير مي‌كند. براي مثال تجربه سوگ در كودكي مي‌تواند شخص را مستعد افسردگي در سنين بالاتر كند.
• آخرين شيوه زماني است كه باوجود بروز اختلال در دوره‌هايي از كودكي، مشكل فرد در بزرگ‌سالي كاملاً تغيير شكل مي‌يابد و يا از بين مي‌رود.

انواع اختلالات رواني كودكان

به‌طوركلي، روانشناسان اختلالات رواني كودكان را بر اساس ويژگي‌هاي رفتاري آن‌ها به دو گروه عمده اختلالات بروني‌سازي و اختلال‌هاي دروني سازي تقسيم مي‌كنند. هر يك از اين گروه‌ها، طبقات متنوعي از مشكلات دوران كودكي را دربرمي‌گيرد. ازجمله شايع‌ترين مشكلات رواني كودكان مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:

اختلالات اضطرابي

اين مشكلات در دوران كودكي معمولاً به‌صورت انزواطلبي از ديگران و چسبيدن به مراقب جلوه مي‌نمايد. يكي از معروف‌ترين اختلالات موجود در اين دسته، اختلال اضطراب جدايي است كه در كودكان سنين دبستان و بالاتر تشخيص گذاشته مي‌شود. از جمله اختلالات ديگر در اين زمينه مي‌توان به اختلال وسواسي- اجباري كودكان، انواع تيك عصبي در كودكان، فوبياهاي كودكي، استرس تعميم‌يافته اشاره كرد. براي آشنايي با راه هاي تشخيص و درمان اختلالات استرس در كودكان كليك كنيد.

اختلال كم توجهي-بيش فعالي (ADHD)

در اين اختلال، كودكان اغلب دست به رفتارهايي مي‌زنند كه ازلحاظ اجتماعي اخلالگرانه به‌حساب مي‌آيند. اين رفتارها معمولاً متناسب با شيطنت‌هاي همسالان كودك نيست و از شدت بيشتري برخوردار است. براي آشنايي بيشتر با نشانه هاي اختلال بيش فعالي در كودكان كليك كنيد.

اختلالات طيف اوتيسم

اين گروه از اختلالات بسيار ارثي به شمار مي‌روند. از اصلي‌ترين مشخصه‌هاي اين مشكلات مي‌توان به نقص در ارتباطات اجتماعي و نيز داشتن رفتارها و حركات محدود و تكراري اشاره كرد.

بي‌اختياري ادرار يا مدفوع

ويژگي مشترك هر دو اين اختلالات، نامتناسب بودن آن‌ها با سن كودك است. البته لازم به تذكر است كه براي تشخيص گذاري اين مشكلات، لازم است تخليه نابه جاي ادرار يا مدفوع به مدت سه ماه و به تعدادي چشمگير رخ دهد. همچنين بايد در نظر داشت كه وظيفه تشخيص اين مشكلات تنها به عهده متخصص است و نه اعضاي خانواده. پس حتما با شماره هاي درج شده تماس گرفته و از خدمات مشاوره تلفني كودك استفاده نماييد.

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

مشخصه اين اختلال‌ها، داشتن تجربه حوادث ناگوار و سوانح بسيار ناخوشايند در كودكان است. براي مثال كسي كه در كودكي قرباني آزار جسمي يا جنسي خشونت‌آميز قرارگرفته، ممكن است نشانه‌هايي همچون وحشت، حالات فيزيولوژيك وخيم و اجتناب از موقعيت‌هاي شبيه به مكان حادثه، از خود نشان دهند.

اختلالات يادگيري خاص

اين گروه اشاره به مشكلاتي درزمينهٔ عملكرد افراد در آزمون‌هاي استاندارد دارد. مبتلايان به اين اختلال‌ها، در تنظيم كردن اطلاعات، ادراك بينايي و شنوايي، توجه و حافظه نقص‌هايي دارند. به همين دليل اغلب نيازمند ابزارهاي كمكي خاصي براي جبران عملكرد ضعيف خود هستند. خوانش پريشي، نوشتار پريشي و نقص در رياضي در اين طبقه از اختلالات قرار مي‌گيرند. براي آشنايي بيشتر با نشانه ها و درمان اختلالات يادگيري كودكان كليك كنيد.

اختلال افسردگي كودك

بله كودكان هم افسرده مي‌شوند. آن‌هايي كه والدينشان طلاق گرفته اند و يا يكي از اعضاي خانواده مبتلا به افسردگي است، بيش از سايرين در معرض خطر هستند. كودكان افسرده هم زندگي شان تحت تاثير اين بيماري دچار تغييرات زيادي مي‌شود. حتي ممكن است افكار خودكشي را هم بپرورانند. پس تشخيص و درمان ضروري است و نبايد در اين باره سهل انگاري كرد. براي آشنايي بيشتر با نشانه هاي افسردگي در كودكان كليك كنيد.

اسكيزوفرني در كودكان

اسكيزوفرني بيماري شايعي نيست، و به ندرت در كودكان بروز پيدا مي‌كند. اغلب نشانه‌هاي اسكيزوفرني از دوران نوجواني پديدار مي‌شوند و حداكثر تا سنين 30 الي 40 سالگي به طور كامل نمايان مي‌شوند. ممكن است قدرت تخيل كودك را با توهم و هذيان ها اشتباه بگيريد، پس نگران نباشيد و تشخيص را بر عهده متخصص كودك بگذاريد. براي آشنايي بيشتر با نشانه هاي اسكيزوفرني در كودكان كليك كنيد.

مشكلات تشخيص اختلالات رواني در كودكان

باوجود آنكه تعيين طبقات مختلف اختلال‌هاي كودكي، هنوز هم تشخيص گذاري اين موارد بايد بااحتياط صورت بگيرد. به‌طوركلي دشواري‌هايي كه در اين مسير قرار دارد به شرح زير هستند:

• تفاوت در نشانه‌هاي اختلالات رواني كودكان با بزرگ‌سالان
• برخي ويژگي‌ها كه در بزرگ‌سالي مشكل به‌حساب مي‌آيند، ممكن است جزئي از مراحل عادي رشد كودكان باشد.
• احتمال دارد كودكان نتوانند احساسات و افكار خود را به‌خوبي بزرگ‌سالان توصيف كنند.

بر اين اساس تشخيص اختلالات رواني كودكان بايد توسط متخصصان مجرب و با توجه به مراحل رشد عادي كودكان صورت بگيرد.

درمان اختلالات رواني كودكان

معمولاً روش‌هاي درماني بزرگ‌سالان با اندكي تغيير توسط متخصص، مي‌تواند در بهبود علائم اختلالات رواني مفيد باشد. رايج‌ترين رويكردهاي مورداستفاده براي بهبود مشكلات رواني كودكان عبارت‌اند از:

• دارودرماني
• رفتاردرماني
• خانواده‌درماني
• روان‌درماني شناختي_رفتاري
• بازي‌درماني

هر يك از روش‌هاي مذكور بر اساس مشكلي كه كودك دارد، مي‌تواند بنا بر صلاحديد درمانگر مفيد واقع شود.

براي دريافت مشاوره در زمينه كودك مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني كودك از طريق شماره 02191002360 با برترين متخصصان كلينيك تخصصي ني ني مايند تماس حاصل نماييد.

منبع: اختلالات رواني كودكان