ضربه به سر نوزاد يكي از نگران‌كننده‌ترين اتفاقات براي والدين است كه در صورت غفلت يا علت‌هاي ديگر ممكن است اتفاق بيفتد. با توجه به ضعيف بودن جمجمه نوزادان و آسيب‌پذير بودن بسيار زياد، هرگونه ضربه كوچك يا بزرگي مي‌تواند به استخوان جمجمه آسيب برساند. در برخي مواقع ممكن است ضربه مشكلات بسيار جدي را با خود به همراه داشته باشد كه در صورت عدم درمان به موقع، اين مشكلات جدي‌تر نيز خواهند شد. به همين دليل ضروري است كه والدين از علائم ضربه به سر نوزاد آگاهي داشته باشند تا در صورت مشاهده، هرچه‌ سريع‌تر براي درمان اقدام نمايند.

منبع: ضربه به سر نوزاد

ضربه به سر نوزاد

يكي از حساس ترين نقاط سر نوزاد مي‌باشد. هر گونه آسيب و ضربه به اين ناحيه مي‌تواند منجر به انواع اختلالات مثل يادگيري، حركتي، گفتاري، فكري، رشد جسمي و… شود. بنابراين شما هنگام بلند كردن و در آغوش گرفتن نوزاد بايد به عوامل مختلف توجه كرده و عوامل خطر را از بين ببريد. چه بسا اتفاق خبر نمي‌كند و ممكن است ناخواسته به سر نوزاد شما ضربه اي وارد شود. در چنين مواردي نيز براي نگران شدن بايد به علائم ضربه و شدت آن توجه كنيد و در صورت وجود هر نوع عارضه اي اقدامات لازم را صورت دهيد.

علائم ضربه به سر نوزاد

برخي علائم پس از ضربه خوردن به سر نوزاد نشان‌دهنده مشكل جدي هستند و لازم است كه با ديدن آن‌ها هرچه سريع‌تر به پزشك مراجعه نماييد. اين علائم عبارتند از:

1. تغيير الگوي خواب

زماني كه سر نوزاد به هر دليلي ضربه مي‌خورد، به عنوان يك والد بهتر است بيست و چهار ساعت اول را كاملا به علائم و رفتارهاي نوزادتان توجه كنيد. اولين مسئله‌اي كه پيش مي‌آيد اين است كه نوزاد ميل زيادي به خوابيدن پيدا كند. به طور كلي نوازادن 85 درصد از زمان شبانه روز را مي‌خوابند، اما اگر الگوي خواب نوزاد بعد از ضربه تغيير پيدا كرد حتما براي بررسي‌هاي بيشتر و دقيق‌تر به بيمارستان مراجعه كنيد.

2. ضربه به سر نوزاد | بيهوش شدن نوزاد

ضربه به سر چه براي نوزاد و چه براي بزرگسالان با خطراتي همراه است. بيهوش شدن نوزاد پس از ضربه، نشان دهنده مسئله مهمي است. در مواردي ممكن است نوزاد ابتدا شديدا گريه كند و سپس بيهوش شود. به طور كلي هرقدر كه نوزاد ديرتر به هوش بيايد خطرناك‌تر است. در مواردي بيهوشي تا يك الي دو دقيقه مي‌تواند امري طبيعي باشد اما اگر بيهوشي بيشتر از اين زمان طول كشيد فوراً به بيمارستان مراجعه كنيد.

3. تشنج نوزاد

در مواردي ضربه به سر نوزاد مي‌تواند باعث تشنج شود. تشنج كردن نشانه‌هاي مختلفي دارد اما مهم‌ترين نشانه براي تشخيص تشنج قفل شدن دهان و لرزش دست و پا و يا كل بدن نوزاد است. مهمترين نكته‌اي كه در ارتباط با تشنج وجود دارد اين است كه امكان دارد در 24 ساعت اول و يا حتي در طول هفته اول يا هر زمان ديگر رخ دهد. گاهي ممكن است علت تشنج در دوسالگي به دليل ضربه‌اي بوده باشد كه در هنگام نوزادي به سر وارد شده است.

4. حالت تهوع

يكي از نشانه‌هايي كه بعد از وارد شدن ضربه به سر براي نوزادان پيش مي‌آيد، حالت تهوع و استفراغ است. اگر اين حالت تهوع و استفراغ به صورت مكرر انجام شود، نشان دهنده يك مسئله خطرناك مانند افزايش فشار داخل جمجمه است كه نياز سريع به اقدامات پزشكي دارد.

5. ضربه به سر نوزاد | انحراف چشم نوزاد

اگر پس از ضربه نوزاد دچار انحراف چشم يا هرگونه تغييرات جسماني ديگر شود، نشان دهنده وجود يك مشكل جدي مي‌باشد كه در اين وضعيت بايد سريع به پزشك مراجعه نماييد تا وضعيت را به طور دقيق بررسي نمايد.

6. خروج مايع مغزي نخاعي از گوش و بيني نوزاد

ممكن است پس از وارد شدن ضربه به سر نوزاد مايع مغزي نخاعي كه به صورت آبكي است، از گوش و يا بيني نوزاد خارج شود. اين مسئله نشان دهنده يك موضوع جدي است و امكان مبتلا شدن به عفونت و يا مننژيت مغزي وجود دارد. چراكه وظيفه مايع مغزي نخاعي محافظت از مغز است و در صورت خروج اين مايع اتفاقات ناخوشايندي رخ مي‌دهد.

7. كبودي در نواحي بدن

اگر ضربه وارد شده به سر نوزاد شديد باشد ممكن است برخي از نواحي بدن نوزاد مانند پشت گوش يا پشت چشم كبود شود، اين كبودي مي‌تواند نشان دهنده خونريزي داخلي و شكستگي جمجمه باشد.

بيشتر بخوانيد : نوزاد تازه متولد شده

چه زماني بايد براي ضربه به سر نوزاد به اورژانس مراجعه كرد؟

به طور كلي پس از وارد شدن يك ضربه سنگين و يا سبك به سر نوزاد بهتر است به پزشك مراجعه كنيد. اما مواردي وجود دارد كه مراجعه به بيمارستان يا پزشك را ضروري مي‌كند؛ هنگامي كه نوزاد دچار خونريزي، تشنج، حالت تهوع مكرر، شكستگي استخوان، عدم پاسخگويي به محرك‌ها و بيهوشي شد، بهتر است هرچه سريع‌تر به اورژانس بيمارستان مراجعه نماييد. براي كسب اطلاعات در زمينه مشاوره كودك كليك كنيد.

مراقبت و راه‌هاي پيشگيرانه از ضربه سر به نوزاد

راهكارهايي وجود دارد كه به شما كمك مي‌كند از ضربه خوردن سر نوزاد پيشگيري نماييد و يا در صورت اين اتفاق بهترين مراقبت را در پيش بگيريد. اين راهكارها عبارتند از:

1. كاهش تورم سر پس از وارد شدن ضربه به سر

وارد شدن ضربه به سر نوزاد يك اتفاق دلهره‌آور و اضطراب آور است اما هميشه نشان دهنده يك آسيب جدي و غير قابل جبران نيست. در برخي موارد پس از وارد شدن ضربه فقط قسمت بيروني سر و جمجمه آسيب مي‌بيند. در چنين شرايطي ممكن است همان ناحيه از سر كه ضربه خورده است متورم شود.

براي كاهش ورم سر پس از ضربه، مي‌توان از يك تكه يخ و پارچه يا حوله استفاده كرد. بهتر است يخ را درون حوله و يا پارچه نازك قرار دهيد و به مدت 2 الي 5 دقيقه روي ناحيه مورد نظر بگذاريد. در اين وضعيت حواس كودك يا نوزاد را پرت كنيد؛ مي‌توانيد كارتون مورد علاقه‌اش را پخش نماييد، تلفن همراه در اختيارش بگذاريد، برايش كتاب يا قصه بخوانيد و… تا به درد ناشي از ضربه توجه كمتري داشته باشد. همچنين براي تسكين درد مي‌توانيد از مسكن‌هاي مختلف مخصوص دوره سني نوزاد يا كودكتان استفاده كنيد.

2. شكستگي سر و استخوان جمجمه

اگر سر نوزاد يا كودكتان دچار شكستگي و خونريزي شد، وقت را هدر ندهيد و در اولين فرصت به بيمارستان مراجعه كنيد.

3. ضربه به سر نوزاد | ايمن سازي محيط

بهترين كار اين است كه اقدامات پيشگيرانه را هميشه در نظر بگيريد. وسايلي كه روي بلندي و ارتفاع قرار دارد را در نزديكي نوزاد يا كودك قرار ندهيد. هميشه براي بازي كردن كودك مكان جدا و ايمني را در نظر بگيريد كه امكان دسترسي به اشياي مختلف در آن وجود نداشته باشد. همچنين بهتر است در هنگام رانندگي حتما از صندلي و كمربند مخصوص نوزاد استفاده كنيد. توصيه مي‌شود تمام محيط خانه فرش يا موكت باشد كه اگر نوزاد و يا كودك به هر دليلي به زمين خورد سرش آسيب جدي نبيند. پوشاندن وسايل و اشياهاي نوك تيز با ابر يا پنبه و… در هنگام برخورد به سر مي‌تواند باعث كاهش آسيب به سر نوزاد شود. براي جلوگيري از حوادث مقاله مراقبت از نوزاد را مطالعه نماييد.

براي دريافت مشاوره در زمينه كودك مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني كودك از طريق شماره 02191002360 با برترين متخصصان كلينيك تخصصي ني ني مايند تماس حاصل نماييد.

سوالات متداول

آيا ضربه به سر نوزاد هميشه باعث وجود يك مشكل جدي مي‌شود؟

در عمده موارد آسيب به سر نوزاد منجر به آسيب ديدگي بيروني جمجمه و نهايتا تورم سر مي‌شود. با اين حال اگر ضربه وارد شده به سر سنگين باشد و يا ناحيه خاصي از سر ضربه بخورد، امكان وجود يك آسيب جدي وجود دارد. پيشنهاد مي‌شود براي كسب اطمينان بيشتر پس از وارد شدن ضربه به سر نوزاد، در اولين فرصت به پزشك مراجعه كنيد.

منبع: ضربه به سر نوزاد