چه زماني تشخيص زايمان ديرتر از موعد داده مي‌شود؟ مادران از ابتدا تشخيص بارداري براي در آغوش گرفتن فرزند دلبندشان لحظه‌شماري مي‌كنند و اين موضوع كه فرزند چندم آن‌هاست، اهميتي ندارد. به طور معمول، طول بارداري بين ۳۷ تا ۴۰ هفته است؛ البته زايمان ممكن است زودتر يا ديرتر از اين هفته‌ها رخ دهد. طولاني شدن زمان بارداري علل متفاوتي دارد كه البته علت اصلي آن مشخص نيست. هم‌چنين ادامه‌دار شدن بارداري مي‌تواند خطراتي براي سلامتي مادر و جنين و نوزاد به همراه داشته باشد. در ادامه به طور كامل درباره زايمان ديرتر از موعد و عوارض آن پرداخته ايم. براي كسب اطلاعات بيشتر براي دريافت مشاوره بارداري كليك كنيد.

منبع: زايمان ديرتر از موعد

زايمان ديرتر از موعد

زايمان ديرتر از موعد با نام‌ها زايمان ديرهنگام، زايمان با تاخير، زايمان post term و يا زايمان طولاني‌مدت نيز شناخته مي‌شود. معمولا بيشتر زايمان‌ها در هفته ۳۹ يا ۴۰ به وقوع مي‌پيوندد. اگر بارداري بين ۴۱ هفته تا ۴۱ هفته و ۶ روز طولاني شود، زايمان با تاخير و اگر ۴۲ هفته يا بيشتر ادامه يابد، زايمان ديرتر از موعد ناميده مي‌شود.
اگر بارداري كه بيش از ۴۲ هفته يا ۲۹۴ روز از اولين روز آخرين قاعدگي طول بكشد، احتمال بروز دو حالت براي جفت و جنين به وجود مي‌آيد.

چه اتفاقي براي جفت و جنين در بارداري پس از موعد رخ مي‌دهد؟

۱) در حالت اول كه حدود ۷۰ تا ۹۰٪ موارد را شامل مي‌شود، جفت عملكرد طبيعي خود را حفظ كرده و در نتيجه منجر به تداوم رشد جنين، ماكروزومي و در نهايت ديستوشي شانه مي‌شود.
۲) در حالت دوم با طولاني شدن بارداري، جفت عملكرد خود را از دست داده و در رساندن غذا و اكسيژن به جنين نارسا عمل مي‌كند در نتيجه باعث بروز سوءتغذيه و كاهش اكسيژن‌رساني به جنين شده كه به آن سندرم ديررسي گفته مي‌شود. در اين شرايط جنين از ذخاير چربي و گليكوژن بدن خود استفاده مي‌كند كه علائمي چون از بين رفتن چربي زير پوست، پوست خشك و چروكيده، ناخن بلند، هوشياري بالا و غيرعادي، سبز يا زرد شدن پوست و… ديده مي‌شود.

علت و عوامل خطرساز زايمان ديرتر از موعد

معمولا شايع‌ترين علل بارداري ديرتر از موعد تخمين نادرست سن بارداري است، اين اتفاق بيشتر در خانم‌هايي كه قاعدگي نامنظم دارند يا تاريخ آخرين قاعدگي خود را به خاطر نمي‌آورند يا حين مصرف قرص‌ها ضد بارداري خوراكي باردار شده‌اند، ديده مي‌شود.
يكي ديگر از علل بارداري طولاني، كمبود سولفاتاز جفتي است كه يك اختلال ژنتيكي مغلوب وابسته به كروموزوم x بوده و سبب پاسخ ضعيف به آماده شدن گردن رحم و القا زايمان مي‌شود.

از ديگر علل زايمان ديرتر از موعد مي‌توان به اولين بارداري، سن كم مادر، سابقه زايمان ديرتر از موعد، سابقه خانوادگي زايمان ديرتر از موعد، جنين پسر، اولين بارداري در سن بالا مادر، برخي ناهنجاري‌ها جنيني مانند عدم وجود هيپوفيز، آنانسفالي، هايپوپلازي آدرنال كه منجر به اختلال در محور هيپوتالاموس_هيپوفيز_آدرنال مي‌شود، BMI بالاتر از ۳۰ در مادر (چاقي مفرط) اشاره كرد. هم‌چنين مادراني كه خود پس از موعد به دنيا آمده‌اند، احتمال زايمان پس از موعد در آن‌ها مطرح است.

مشكلات ناشي از زايمان ديرتر از موعد

طولاني شدن زمان بارداري، عوارض و مشكلاتي را براي مادر، جنين و نوزاد به وجود مي‌آورد كه برخي از آن‌ها نگران‌كننده است. در اينجا به برخي از مهم‌ترين و شايع‌ترين عوارض اشاره مي‌كنيم.

عوارض مادري

اگر بارداري بيشتر از دو هفته از تاريخ مقرر زايمان بگذرد، مشكلاتي را حين و پس از زايمان براي مادر به همراه دارد، به عنوان مثال مي‌توانيم از پارگي شديد واژينال، زايمان سخت، عفونت، خونريزي پس از زايمان نام ببريم. بهتر است بدانيد احتمال سزارين با طولاني‌تر شدن زمان زايمان نيز تا دو برابر افزايش مي‌يابد. براي آشنايي با چگونگي زايمان سزارين كليك كنيد.

عوارض جنيني و نوزادي

كاهش مايع آمنيوتيك يا اليگوهيدرآمنيوس كه خود بر ضربان قلب جنين موثر بوده و منجر به ناهنجاري در ضربان قلب جنين مي‌شود. با ادامه يافتن بارداري، رشد جنين نيز ادامه مي‌يابد و سبب ماكروزومي و بزرگ شدن جنين مي‌شود كه همين امر، احتمال ديستوشي شانه و گير كردن شانه در كانال زايمان را ايجاد مي‌كند.

مشكلات مربوط به بند ناف

يكي ديگر از عوارض جنيني، مشكلات مربوط به بند ناف است. طولاني شدن زايمان مي‌تواند منجر به پيچيده شدن و گره خوردن بند ناف اطراف جنين شود و از طرفي اكسيژن‌رساني و تغذيه جنين به خوبي صورت نمي‌گيرد و زجر جنيني رخ مي‌دهد.
با انجام اولين حركات روده‌اي و دفع مكونيوم (اولين مدفوع) احتمال ورود آن به مسير تنفسي وجود دارد كه مشكلاتي از قبيل سندرم زجر تنفسي را براي جنين و نوزاد ايجاد مي‌كند.
احتمال مرده‌زايي و يا مرگ جنين حين زايمان افزايش مي‌يابد.

تدابير درماني براي كساني كه از تاريخ زايمان شان گذشته

طبيعي است كه مادران با طولاني شدن زمان بارداري نگران و خسته و مضطرب شوند، اما بدانيد تا زماني كه از نظر پزشك خطري شما و فرزندتان را تهديد نكند، ختم بارداري صورت نمي‌گيرد.
انجام تست غربالگري جهت بررسي سلامت جنين با پايان يافتن هفته ۴۱ بارداري توسط پزشك درخواست مي‌شود. در اين غربالگري با انجام سونوگرافي حركات جنين و حجم مايع آمنيوتيك بررسي مي‌شود. هم‌چنين سونوگرافي در تعيين دقيق سن بارداري، تخمين وزن جنين، وضعيت قرارگيري جنين كمك‌كننده است.

در ادامه روند درمان تست‌هايي چون تست بدون استرس (NST)، نمودار بيوفيزيكي (BPP)، تست استرس انقباضي (CST) انجام مي‌شود. اين تست‌ها از دسته درمان انتظاري به شمار مي‌رود كه بعد از هفته ۴۱، دوبار در هفته انجام مي‌شود.
با انجام NST تپش قلب جنين در مدت ۲۰ دقيقه اندازه گرفته مي‌شود. براي تشخيص سندروم ديسترس جنيني تست CST انجام مي‌شود. آزمايش BPP نيز تركيبي از مراقبت از قلب جنين حين حركت وي و سونوگرافي است.
در شرايط ديسترس جنيني و اليگوهيدرآمنيوس ختم بارداري ضروري است، در صورت عدم آمادگي سرويكس و عدم انقباضات رحمي القا زايمان انجام مي‌شود.

القا زايمان

القا زايمان به تصميم پزشك، برنامه بيمارستان، وضعيت سلامت مادر و جنين، سن بارداري بستگي دارد. به طور معمول اين روش بعد از هفته ۴۱ انجام مي‌شود.
هنگامي كه انقباضات رحمي با گذشت ۴۱ هفته از آغاز بارداري شروع نمي‌شوند، القا زايمان با تجويز هورمون و داروها انجام شده كه به شروع انقباضات و در نهايت ختم بارداري منجر مي‌شود. براي اشنايي بيشتر با روش القاي زايمان كليك كنيد.