اختلال نشخوار نوزاد و كودك يكي ديگر از انواع اختلال‌هاي خوردن است كه ممكن است در دوران نوزادي يا كودكي رخ دهد. اختلالات خوردن و خصوصاً اختلال نشخوار يك مسئله شايع نيست. با اين حال از جمله مسائلي است كه مي‌تواند به يك موضوع نگران كننده براي والدين تبديل شود.

تغذيه مناسب براي رشد كودكان امري ضروري و حائز اهميت محسوب مي‌شود و عادات غذايي بد هم به همان اندازه براي رشد و سلامت كودك مضر هستند. كودك مبتلا به اختلال نشخوار معمولاً غذاي خورده شده را به دهانش باز مي‌گرداند و دوباره آن را مي‌جود و قورت مي‌دهد. از آنجايي كه اين كار مي‌تواند سلامت كودك را به خطر بياندازد بررسي علل و راهكارهاي درماني اين مسئله براي والدين ضروري مي‌باشد.

منبع: اختلال نشخوار نوزاد و كودك

نشخوار كردن غذا در نوزاد و كودك

اختلال نشخوار نوزاد و كودك يكي از انواع اختلالات مرتبط با خوردن است كه عمدتاً در نوزادي و كودكي رخ مي‌دهد. همانطور كه از اسم اين اختلال مشخص است كودك غذاي خورده شده را به دهان باز مي‌گرداند و دوباره آن را مي‌خورد، در مواردي هم غذا را به بيرون پس مي‌زند.

زماني مي‌توان كودك را مبتلا به اختلال نشخوار تشخيص داد كه پيش از آن به صورت عادي غذا مي‌خورده، ولي حداقل يك ماه است كه اين رفتار در او تكرار مي‌شود. نكته‌اي كه بايد به آن توجه كرد اين است كه نشخوار كردن ممكن است در هنگام غذا خوردن و يا بعد از خوردن غذا رخ دهد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه اختلالات تغذيه اي در كودكان كليك كنيد.

نشانه هاي اختلال نشخوار نوزاد و كودك

اختلال نشخوار نوزاد و كودك بايد در مدت 1 ماه به طور مكرر ادامه پيدا كند. علائم ديگري در نشخوار كوكان وجود دارد. از جمله نشانه‌هاي اختلال نشخوار نوزاد و كودك مي‌توان به موارد زير اشاره كرد.

• استفراغ مكرر
• جويدن دوباره غذا
• كاهش وزن
• خراب شدن دندان‌ها
• مشكلات تنفسي
• سوءهاضمه
• لب‌هاي خشكيده
• دل درد مكرر
• پرتاب غذا به بيرون
• بوي بد دهان
• مشكلات گوارشي
• معده درد
• همچنين برخي كودكان به دليل تلاش براي بالا آوردن غذاي خورده شده حركات عجيب و غريب مانند عقب نگه داشتن سر، پيچ و قوس خوردن زياد، منقبض كردن عضلات شكم و… را انجام مي‌دهند.

تشخيص اختلال نشخوار نوزاد

قبل از هرچيزي بايد از عدم وجود يك مشكل پزشكي و يا زيستي در كودك مطمئن شد. در بسياري از موارد مشكلات مرتبط با تغذيه كودك با بيماري‌هاي گوارشي و جسمي ارتباط دارد. براي اطمينان از عدم وجود مشكل پزشكي مي‌توان به پزشك متخصص مراجعه كرد و آزمايش‌هاي مربوطه را انجام داد.

پس از اطمينان حاصل كردن از عدم وجود مشكل پزشكي مي‌توان با دقت و اطمينان بيشتري نشخوار كردن را به اختلالات خوردن نسبت داد. در چنين حالتي براي تشخيص اختلال نشخوار نوزاد و كودك، از يك روانشناس يا روانپزشك كودك كمك بخواهيد.

ملاك هاي تشخيصي اختلال نشخوار

بر اساس DSM-5 ملاك هايي براي تشخيص اختلال نشخوار وجود دارد كه در ادامه توضيح داده‌ايم.

1. عمل نشخوار حداقل به مدت 1 ماه بايد ادامه داشته باشد.
2. غذاي نشخوار دوباره بلعيده،جويده و تف مي‌شود.
3. نشخوار مكرر ناشي از بيماري هاي معده-روده اي يا بيماري جسماني نيست. (مانند برگرداندن معدي-مروي يا تنگي مجراي باب المعده)
4. اين اختلال در طول پر خوري عصبي، بي اشتهايي عصبي و اختلال غذاي دوري جو رخ نمي‌دهد.
5. اگر نشانه ها در زمينه هاي اختلال روانشناختي مانند ناتواني عقلاني، اختلال عقلاني رشدي، اختلال عصبي-رشدي و … روي دهد، نشان از شدت اختلال است.

علت اختلال نشخوار در نوزادان و كودكان

اختلال نشخوار نوزاد و كودك از جمله مسائلي است كه علت آن به درستي شناخته نشده است، با اين حال مي‌توان مجموع عوامل زيستي، رواني، اجتماعي را در شكل گيري اين اختلال موثر دانست. برخي از شرايط وجود دارد كه ارتباط زيادي با اختلال نشخوار غذا دارد كه در ادامه به اين موارد اشاره مي‌شود.

• وجود بيماري‌هاي جسماني
• استرس و اضطراب شديد
• رابطه نامطلوب و فقدان صميميت بين مادر و كودك
• تمارض و يا راهي براي جلب توجه
• موقعيت‌هاي استرس‌زاي زندگي
• عدم توجه به نيازهاي كودك
• افسردگي
• بيماري طولاني مدت
• دلايل روانشناختي
• و…

شيوع اختلال نشخوار

به گزارش پنجمين ويراست راهنماي آماري و تشخيصي اختلالات رواني، شيوع اختلال نشخوار نوزاد و كودك به طور دقيق مشخص نيست با اين حال اين وضعيت با معلوليت ذهني ارتباط نزديكي دارد. به طوري كه نرخ شيوع آن با افزايش معلوليت ذهني رابطه مستقيم دارد. همچنين ميزان شيوع اين اختلال در مردان بيشتر از زنان است. اين اختلال عمدتا در نوزادان و كودكان بين 3 ماهه تا يك ساله ديده مي‌شود در موارد اندكي امكان دارد در دوران نوجواني و يا بزرگسالي مشاهده شود.

عوارض اختلال نشخوار نوزاد و كودك

اختلال نشخوار نوزاد و كودك اگر درمان نشود به لوله بين دهان و مري آسيب وارد مي‌كند. هم چنين اين اختلال باعث بروز عوارض زير مي‌شود.

• انزواي اجتماعي
• بوي بد دهان
• سوء تغذيه
• فرسايش دندان ها
• كاهش وزن ناسالم

تفاوت اختلال نشخوار در كودكان با ريفلاكس

• در ريفلاكس اسيدي كه براي تجزيه غذا استفاده مي‌شود و به مري وارد مي‌شود، باعث بروز سوزش قفسه سينه و احساس طعم ترش در دهان و گلو مي‌شود.
• در رفلاكس گاهي غذا به بيرون باز مي‌گردد اما مزه‌ي تلخ و ترش با بازگشت غذا به دهان در اختلال نشخوار نوزاد و كودك وجود ندارد.
• رفلاكس در بزرگسالان شب هنگام رخ مي‌دهد. زيرا با دراز كشيدن و بازگشت محتويات معده به مري اين اتفاق رخ مي‌دهد. اختلال نشخوار بلافاصله پس از مصرف غذا اتفاق مي‌افتد.
• علائم اختلال نشخوار به درمان رفلاكس معده پاسخ نمي‌دهد.

عوامل خطر اختلال نشخوار نوزاد و كودك

اختلال نشخوار نوزاد و كودك در معلولين ذهني بيشتر مشاهده مي‌شود. اما عواملي وجود دارد كه خطر ابتلا به اين اختلال را افزايش مي‌دهد. در ادامه به عوامل خطر اشاره كرده‌ايم.

• سابقه بيماري هاي حاد
• سابقه تجربه هاي استرس زا
• بروز اختلالات روانپزشكي
• تحت عمل جراحي ريسكي قرار گرفتن
• سابقه بيماري هاي رواني

درمان اختلال نشخوار نوزاد

تشخيص علت اختلال نشخوار نوزاد و كودك در شيوه درمان آن بسيار اهميت دارد، به عبارتي كودكاني كه مشكل پزشكي و يا زيستي دارند تا آن مشكل‌شان برطرف نشود، اختلال نشخوارشان هم بهبود نمي‌يابد. به طور كلي براي درمان اختلال نشخوار عمدتا از دارو درماني استفاده نمي‌شود از اين جهت راهكارهاي بهبود وضعيت و شيوه درمان اختلال نشخوار عمدتاً بر تغيير رفتار كودك تمركز دارد. از جمله راهكارهايي كه مي‌تواند براي بهبود وضعيت اين كودكان به آن اشاره كرد عبارتند از؛ تغيير شيوه نشستن كودك در هنگام غذا خوردن، تغيير توجه و تمركز كودك در هنگام خورد غذا، بهبود رابطه بين مادر و فرزند، پرت كردن حواس كودك.

همچنين يكي ديگر از روش‌هايي كه مي‌تواند براي درمان اختلال نشخوار نوزاد و كودك استفاده كرد، تكنيك شرطي سازي بيزاي آور است، به طوري كه هر زمان كه كودك مي‌خواهد غذا را بالا بياورد، مواد شور و يا تندي را بر روي زبان او قرار مي‌دهند. در موارد زيادي اختلال نشخوار به خودي خود از بين مي‌رود و نياز به ارائه راهكارها و مراقبت‌هاي درماني ندارد. به طور كلي درمان‌هاي روانشناختي مبتني بر بهبود روابط مي‌تواند براي درمان اين كودكان و كاهش علائم آن‌ها موثر واقع شود.

كلام آخر

همانطور كه گفته شد، اختلال نشخوار نوزاد و كودك به دليل شرايط استرسي بروز پيدا مي‌كند. روان درماني يكي از بهترين راه ها براي درمان اين اختلال است. والدين با كمك از روانشناس و مشاورين كودك مي‌توانند به درمان و كنترل اين استرس ها بپردازند. مركز مشاوره ني ني مايند به صورت تلفني و حضوري به شما عزيزان خدمات ارائه مي‌دهد. براي كسب اطلاعات بيشتر روي لينك زير كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه اختلال نشخوار نوزاد و كودك مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني كودك از طريق شماره 02191002360 با برترين متخصصان كلينيك تخصصي ني ني مايند تماس حاصل نماييد.

سوالات متداول

آيا اختلال نشخوار كودك تا بزرگسالي هم ادامه مي‌يابد؟

اختلال نشخوار از آن دسته اختلالاتي است كه عمدتاً در دوران نوزادي و يا كودكي رخ مي‌دهد و در اكثر مواقع به طور خود به خودي بهبود پيدا مي‌كند. با اين حال در موارد اندكي ممكن است در دوران نوجواني و بزرگسالي هم رخ دهد.

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران از طريق تلفن ثابت در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

سراسر كشور :9099070354

جهت مشاوره تلفني با موبايل و رزرو وقت حضوري

شماره تماس با موبايل : 02191002360

منبع: اختلال نشخوار نوزاد و كودك