بيماري فاويسم در كودكان چقدر خطرناك است؟ آنزيم گلوكز۶ فسفات دهيدروژناز يا G6PD در گلبول‌هاي قرمز يافت مي‌شود كه در احياي اكسيدان‌هاي توليد شده در گلبول‌هاي قرمز نقش مهم و موثري دارد‌. كمبود آنزيم G6PD موجب نوعي كم‌خوني در افراد شده و بيماري فاويسم را به وجود مي‌آورد. برخي مواد غذايي مانند باقالا سبب توليد اكسيدان‌هاي قوي در بدن شده كه اين مواد باعث از بين رفتن گلبول‌هاي قرمز در افراد مبتلا به بيماري فاويسم مي‌شود.

منبع: بيماري فاويسم در كودكان | علل و درمان فاويسم

معمولا افراد مبتلا به بيماري فاويسم در شرايط عادي علائمي ندارند اما اگر در معرض غذاهاي حاوي اكسيدان قرار بگيرند، علائم و نشانه‌هاي باقلايي در آن‌ها ظاهر مي‌شود. بهترين راه درمان اين بيماري پيشگيري از قرار گرفتن در معرض مواد اكسيدان است. در صورتي كه فرد مبتلا به فاويسم با مواد اكسيدان مواجه شد، حتما به پزشك مراجعه كنيد. هم‌چنين گاهي فرد مبتلا و خانواده‌اش با تشخيص بيماري دچار استرس و اضطراب مي‌شوند؛ پيشنهاد مي‌كنيم براي كنترل استرس خود به روانشناس مراجعه نماييد.

بيماري فاويسم چيست؟

بيماري فاويسم يا باقلايي نوعي بيماري ژنتيكي مربوط به خون است. گلبول‌هاي قرمز فرد به علت كمبود آنزيم G6PD دچار شكستگي و هموليز ناگهاني مي‌شوند. آنزيم G6PD در عملكرد مناسب و طول عمر طبيعي گلبول‌هاي قرمز نقش مهمي دارد. از آنجا كه گلبول‌هاي قرمز در جابجايي اكسيژن نقش دارند و بدن نمي‌تواند گلبول‌هاي قرمز از دست رفته را به سرعت جايگزين كند؛ در نتيجه جابجايي اكسيژن مختل شده و بدن با كمبود اكسيژن روبرو مي‌گردد.

شيوع فاويسم

فاويسم يكي از شايع‌ترين بيماري‌هاي نقص آنزيم در دنيا به شمار مي‌رود. هم‌چنين اين بيماري نوعي معضل ارثي وابسته به جنس بوده و بيشتر در مردان ديده مي‌شود. كروموزوم X حاوي ژن بيماري باقلايي در زنان نيز يافت مي‌شود. اگر كروموزوم X ديگر زنان سالم باشد (زنان xx و مردان xy هستند)، آن‌ها بيماري فاويسم را نشان نمي‌دهند ولي ناقل بيماري فاويسم هستند و مي‌توانند بيماري را به فرزندان خود منتقل كنند.

نشانه هاي بيماري فاويسم در كودكان

افراد مبتلا در شرايط عادي علامتي ندارند؛ اما اگر در معرض مواد اكسيدان مانند باقالا قرار بگيرند، علائم و نشانه‌هاي بيماري فاويسم را نشان مي‌دهند. علائم و نشانه‌هاي باقلايي حدود ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از مصرف باقالا يا قرار گرفتن در معرض مواد اكسيدان بروز مي‌كند. شدت علائم در افراد مختلف متفاوت است.

ضعف، بي‌حالي، خستگي، تب، سردرد، معده درد، تهوع، استفراغ، تاكي‌كاردي (افزايش ضربان قلب)، افزايش تعداد تنفس برخي از نشانه‌هاي خفيف بيماري فاويسم به شمار مي‌روند.

با طولاني شدن مدت زمان ابتلا به بيماري و افزايش شدت آن علائم اختصاصي‌تري ايجاد مي‌شوند. يرقان يا زردي پوست و مخاط، تغيير رنگ ادرار و تيره‌تر شدن آن، بزرگ شدن طحال، ايجاد سنگ در كيسه صفرا، نارسايي كليه از جمله علائم اختصاصي‌تر بيماري باقلايي محسوب مي‌شوند.

همان‌طور كه اشاره شد اگر فرد مبتلا در معرض مواد اكسيدان قرار نگيرد، علائم بيماري در او ايجاد نمي‌شود و حتي ممكن است بيماري فرد تا پايان عمر ناشناخته باقي بماند. با اين حال بروز بيماري و علائم آن در فرد با عوارض خطرناكي مانند نارسايي كليه، اختلال در اكسيژن‌رساني به ارگان‌هاي مهم بدن نظير قلب و مغز، تشنج، نارسايي قلبي، كاهش سطح هوشياري، كما و حتي مرگ همراه است.

تشخيص بيماري فاويسم

پزشك با پرسيدن “آيا در ميان ساير اعضا خانواده و بستگان نزديك مورد مشابه و مبتلا به بيماري داريد؟” به بررسي تاريخچه و گرفتن شرح‌حال دقيق از شما مي‌پردازد. بهتر است اگر يكي از اعضا خانواده به بيماري مبتلاست، سايرين نيز آزمايش تشخيصي را انجام دهند. معمولا بيماري فاويسم با آزمايش خون و تهيه نمونه‌ي خوني و اندازه‌گيري سطح آنزيم G6PD امكان‌پذير است.

تشخيص اين بيماري براي كودكان با آزمايش و بررسي سوابق والدين صورت مي گيرد. تشخيص زودهنگام موجب جلوگيري از عوارض بيماري خواهد شد. شما مي توانيد با رژيم هاي خاص از فرزندتان مراقبت كنيد.

درمان فاويسم

تاكنون درمان قطعي براي بيماري فاويسم شناخته نشده است و تنها روش موثر جلوگيري از قرار گرفتن در معرض مواد اكسيدان مي‌باشد. با مشاهده‌ي كوچكترين علامتي مانند بي‌حالي يا تغيير رنگ ادرار حتما به پزشك مراجعه كنيد. هنگام مراجعه به پزشك، او را در جريان بيماري باقلايي خود قرار دهيد تا داروهاي بي‌خطري را تجويز نمايد.

گاهي بيماري فاويسم به دنبال ابتلا عفونت‌ها در بدن رخ مي‌دهد. هدف اصلي درمان در اين موارد رفع عفونت‌ها است. پس از برطرف شدن عفونت و مصرف دارو، فاويسم نيز در اين افراد درمان خواهد شد.

در جريان حمله بيماري فاويسم، فرد خون از دست مي‌دهد. جبران خون از دست رفته نيز يكي از روش‌هاي درمان باقلايي محسوب مي‌شود. البته تزريق خون عوارضي براي فرد به همراه دارد. بنابراين پزشك با بررسي شرايط بيمار و زماني كه بدون تزريق خون سلامت فرد به خطر بيفتد، تزريق خون انجام مي‌شود.

اكسيژن درماني و تزريق مايعات وريدي در برخي موارد نيز ديده مي‌شود. دادن مايعات فراوان به كودكان منجر به افزايش حجم ادرار و بهبودي حال آن‌ها مي‌گردد.

پيشگيري از فاويسم

از قرار گرفتن در معرض مواد حاوي اكسيدان مانند باقالا، نخودفرنگي، آسپرين، آنتي‌بيوتيك‌ها، داروهاي ضد مالاريا، رنگ آبي خوراكي، مصرف بيش از حد ويتامين C، آبميوه‌هاي صنعتي حاوي مواد افزودني، عصاره شيرين بيان و … خودداري نماييد. شما مي توانيد در اين باره با متخصصين مشورت نماييد تا هرگز دچار عوارض بيماري نشويد.

سخن آخر

بيماري فاويسم در كودكان شايد ناشناخته باقي بماند. اما والديني كه خود داراي اين اختلال هستند به خصوص مادران بايد نسبت به تشخيص بيماري باقلايي در فرزندشان پيگيري هاي لازم را انجام دهند. درمان اين اختلال بيشتر با روش هاي پيشگيرانه انجام مي شود. اما با حمله و عود بيماري راهكارهاي درماني سلامت فرد را تضمين مي كنند. با اين حال به دليل عوارض ناخواسته، پيشگيري بهترين راه حل است. شما با رعايت رژيم غذايي به راحتي مي توانيد بر اين بيماري غلبه كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه بيماري فاويسم مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني از طريق شماره 02191002360 با برترين متخصصان كلينيك تخصصي ني ني مايند تماس حاصل نماييد.

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران از طريق تلفن ثابت در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

سراسر كشور :9099070354

جهت مشاوره تلفني با موبايل و رزرو وقت حضوري

شماره تماس با موبايل : 02191002360

منبع: بيماري فاويسم در كودكان | علل و درمان فاويسم