مرده زايي به مرگ يا از دست دادن نوزاد، قبل يا در حين زايمان گفته مي شود. زايمان بچه مرده، يك واقعيت غم انگيز براي تمام خانواده‎هاست. اين اتفاق آسيب جدي به سلامت و رفاه خانواده ها وارد مي‌كند. امروزه مراقبت‌هاي دوران بارداري پيشرفت‌هاي زيادي كرده است.

اما با اين وجود، زايمان بچه مرده همچنان اتفاق مي‌افتد و برخي از آن ها نيز غير قابل توضيح است. هم مرده زايي و هم سقط جنين از دست دادن بارداري را توصيف مي‌كنند. اما، بر اساس زمان وقوع متفاوت هستند. مرده زايي در خانواده ها از هر نژاد، قوميت و در هر سني رخ مي‌دهد. با اين حال مي توان گفت زايمان بچه مرده در ميان گروه هاي خاصي از افراد بيشتر اتفاق مي‌افتد. 

 منبع: مرده زايي | علت و پيشگيري از زايمان بچه مرده

مرده زايي چيست

مرده زايي زماني است كه جنين بعد از هفته بيستم بارداري مادر مي‌ميرد. جنين ممكن است هفته ها يا ساعاتي قبل از زايمان در رحم مادر مرده باشد. به ندرت ممكن است جنيني در حين زايمان بميرد. اين اتفاق به عنوان مرده‌زايي زودرس، مرده‌زايي دير هنگام يا مرده‌زايي دوره اي طبقه بندي مي شود:

• مرده‌زايي زودهنگام: جنين بين 20 تا 27 هفتگي مي ميرد
• مرده‌زايي دير هنگام: جنين بين 28 تا 36 هفتگي مي ميرد
• مرده زايي دوره اي: جنين در هفته 37 يا بعد از آن مي ميرد.

مرده زايي ممكن است در بين تمامي افراد رخ دهد. اما درصد آن در بين گروهي خاص از افراد بيشتر است كه در ادامه به برخي از رايج ترين آن ها اشاره كرده ايم.

• نژاد سياه پوست
• زناني كه 35 سال يا بيشتر دارند
• سيگار يا مواد مخدر ديگر مصرف مي كنند.
• شرايط پزشكي مانند فشار خون بالا يا ديابت دارند
• حاملگي چند قلو دارند

علل مرده زايي چيست

دليل مرده زايي نه تنها براي پزشكان، بلكه براي والدين براي كمك به روند سوگواري حياتي است. علت هميشه مشخص نيست (از هر 3 مرده زايي، 1 مورد قابل توضيح نمي‌باشد). اما رايج‎ترين علل به شرح زير هستند.

1_ (مشكلات جفت يا بند ناف): جفت شما عضوي است كه در دوران بارداري، رحم شما را مي پوشاند. از طريق آن و بند ناف، جنين خون، اكسيژن و مواد مغذي دريافت مي كند. بنابراين هرگونه مشكل در جفت يا بند ناف شما باعث مي شود جنين به خوبي رشد نكند.

2_ (پره اكلامپسي): پره اكلامپسي، فشار خون و تورم است كه اغلب در اواخر بارداري اتفاق مي افتد. اگر دچار پره اكلامپسي هستيد، دوبرابر بيشتر در معرض خطر جدا شدن جفت يا مرده زايي قرار داريد.

3_ (لوپوس): فرد مبتلا به لوپوس، در خطر مرده زايي قرار دارد.

4_ (ضربه): ضربه هايي مانند تصادف با ماشين مي تواند منجر به مرده زايي شوند.

ساير علت هاي مرده زايي

شرايط پزشكي فرد باردار و بيماري هاي ديگري كه دارد، گاهي مي تواند منجر به مرده زايي شود. بيماري هايي مانند: ديابت، بيماري قلبي، تيروئيد ،عفونت هاي ويروسي يا باكتريايي و… .

از طرفي سبك زندگي شما تأثير بسزايي دارد. اگر از مواد مخدر، الكل و… استفاده مي كنيد، احتمال مرده زايي بيشتر است.

همچنين 1 يا چند نقص مادر زادي، علت حدود 25 درصد از مرده زايي ها مي باشد. نقايص مادر زادي به ندرت، بدون معاينه كامل جنين از جمله كالبد شكافي كشف مي شود.

عفونت نيز از دلايل ديگر مي باشد. بين هفته 24 تا 27، عفونت ممكن است موجب مرگ جنين شود. معمولا عفونت هاي باكتريايي كه امكان وارد شدن از واژن به رحم شما را دارند. برخي از عفونت ها تا زماني كه عوارض جدي ايجاد نمي كنند، مورد توجه قرار نمي گيرند.

جلوگيري از مرده زايي

نمي توان از تمام مرده زايي ها جلوگيري كرد، اما مواردي وجود دارد كه مي توانيد براي كاهش خطر انجام دهيد. در ادامه سه اقدام موثر را شرح داده‌ايم.

1_ سيگار نكشيدن: پرهيز از الكل و مواد مخدر در دوران بارداري، مي توانند به طور جدي بر سلامت رشد كودك شما تأثير بگذارند. همچنين خطر سقط جنين و مرده زايي را كاهش مي دهند. براي آشنايي با تاثير سيگار بر جنين در دوران بارداري كليك كنيد.

2_ بعد از 28 هفته به پشت نخوابيد: اگر به پشت بيدار شده ايد نگران نباشيد. فقط قبل از اينكه دوباره بخوابيد به پهلو بچرخيد.

3_ در تمام قرارهاي پزشكي قبل از زايمان شركت كنيد: نوبت هايي كه داريد كمك مي كند تا ماماها و پزشكان شما بتوانند رشد و سلامت كودك شما را كنترل كنند. مصرف اسيد فوليك و واكسن هاي دوره بارداري از مواردي هستند كه پزشكان بايد براي شما در نظر بگيرند.

چه زماني بايد به پزشك مراجعه كنيم

اگر متوجه تغييراتي در بارداري خود شده ايد، بلافاصله به پزشكتان مراجعه كنيد و به هيچ وجه تا روز بعد منتظر نمانيد. برخي از نشانه ها وجود دارد كه اگر تجربه كرده ايد بلافاصله بايد به پزشك مراجعه كنيد. اين نشانه ها به شرح زير هستند.

• فكر مي كنيد كودك شما از حركت ايستاده يا حركتي متفاوت يا كمتر از حد معمول دارد
• درد يا گرفتگي شديد در شكم يا پشت خود داريد
• ضربه محكمي به شكم تان وارد كرده ايد.
• خونريزي يا ترشحات بيش از حد طبيعي از واژن داريد
• احساس سرگيجه داريد. تغييراتي در بينايي احساس مي كنيد. سردرد هاي شديد و طولاني مدت داريد
• صورت، پاها يا دستان شما به طور ناگهاني متورم مي شود. ورم دردناك در پاهاي خود داريد
• تهوع و استفراغ شديد و مداوم داريد كه بر روي خوردن و نوشيدن شما تأثير مي گذارد.

سوالات متداول